Burgerparticipatie is op dit moment ‘hot’. Oók in de veiligheidzorg. Gemeenten zijn er druk mee bezig, de politie ontwikkelt experiment na experiment. Eén van de dingen die men wil bereiken is het beter benutten van de ogen en de oren van de burger. Met Burgernet lijkt dat al aardig te lukken. Maar dat is nog maar kinderspel.
Want het moet toch ook mogelijk zijn om – als er ergens wat gebeurt – meteen mee te kijken via camera’s van burger van burgers en bedrijven? Vooral de mobieltjes-met-camera’s bieden ongekende mogelijkheden. Want hoeveel zijn daarvan wel niet in Nederland? En waarom zouden we die dan niet gebruiken?
Niet alleen de veiligheidszorg denkt zo. Ook de media. De traditionele media voelen de hete adem in de nek van YouTube, Twitter, blogs en ga zo maar door. Daar is ieder zijn eigen journalist. Als de klassieke media voor die ontwikkeling geen ruimte geven, dan pakken burgers die ruimte zelf wel. Tegelijk voelen de klassieke media grote druk om goedkoper te werken. Dus hebben zij minder journalisten, minder fotografen. Waarom dan de burger niet ingeschakeld?
Dus biedt het Duitse blad BILD nu via de Lidl goedkope digitale camera’s aan. Voorzien van software om beelden te kunnen doorseinen naar de BILD-redactie. Waar voor bruikbare beelden meteen wordt betaald. “Zelf kunnen we niet alles coveren”, zegt Bild, “maar zo wel”.
Wat dat in de praktijk zoal betekent merkte Kay van der Linde nog onlangs. Een paar onhandige opmerkingen die hij in een college voor studenten maakte, stonden even later in volle omvang op YouTube. Het kostte hem bij TON meteen de kop. ‘Besloten’ blijkt niet meer besloten, de grens tussen backstage en frontstage vervaagt. De camera is overal. En niet alleen ‘Big Brother’, maar nu ook ‘Big Paper is watching you’.
Ik word er niet vrolijk van. Want ik heb geen hoge pet op van de motieven die mensen drijven dit soort beelden de wereld in te slingeren. Die zijn immers eerder Warhol’s fifteen minutes of fame, de Testamentische drie zilverlingen of het banale ‘hoe kan ik jou een hak zetten’ dan de wil om bij te dragen aan een betere wereld. De ethiek waarmee het gebeurt wordt dan ook geschreven met de ‘e’ van economics en entertainment.
En dan krijgen we dus nu ook nog steeds meer keuze. We kunnen kiezen of het plaatje naar YouTube gaat, GeenStijl, de politie of de krant. Met naar ik vrees één dominant criterium: waar heb ik het meeste lol van?
Voorlopig krijg je mij dus de deur niet meer uit. Bezoekers fouilleer ik preventief op mobieltjes en andere gadgets. En ik heb zojuist een bivakmuts gekocht. Nu het nog kan.
Deze column verscheen eerder op www.crimelink.nl
