3
jan

De collectieve amnesie van het oudejaar

De jaarwisseling brengt geweld, wanordelijkheden en….collectieve amnesie in de veiligheidszorg, zo bleek de afgelopen dagen. Waarom? Bestuur en media benadrukten dat nu voor het eerst niet meer lijdelijk zou worden toegezien op de traditionele ongeregeldheden. Er zou nu niets ontziend worden opgetreden, het langjarig gedogen was voorbij.

Pardon? Klein storinkje van het collectieve geheugen wellicht? Nooit van de Haagse aanpak gehoord, die eind tachtiger, begin negentiger jaren werd ontwikkeld en breeduit door het land werd gekopieerd? Waar het ministerie van BZK zelfs een aparte brochure aan wijdde? En waar veel van de maatregelen werden bedacht én uitgevoerd die nu ‘als nieuw’ worden voorgesteld? Of hebben we hier de beleidsmatige variant van witwassen te pakken?

Het huidige oudejaarsoffensief is gebaseerd op de aanbevelingen van de commissie Overlast Jaarwisseling. Die benadrukt dat “oud en nieuw weer een feest moet worden”. Zelfs dát klinkt bekend. Het was immers het leidend thema voor de Haagse aanpak, zoals die onder slogans als ‘Prettig Uiteinde, Den Haag!’ en ‘Oud en nieuw moet wel een geintje blijven’ vanaf 1986 werd uitgevoerd.

Met de intensieve, vernieuwende, sterk integrale werkwijze werd in korte tijd een reductie van de vandalismeschade met 75% gerealiseerd. Het aantal gewonden onder zowel burgers als politiemensen nam spectaculair af. En de Haagse bevolking voelde zich significant veiliger. Laten we zeggen dat dat resultaten zijn waar het huidige offensief voorlopig nog een puntje aan kan zuigen….

De Haagse aanpak is indertijd grondig geëvalueerd. Een belangrijke les daaruit was dat het zaak is niet alleen maar de tanden te laten zien, maar dat het vooral ook nodig is de bevolking met een positieve boodschap breed te mobiliseren. Dat oud en nieuw weer een feest moet worden bereik je immers niet door alleen te roepen dat er snel en effectief gestraft zal worden……

Helaas, die les is inmiddels kennelijk geheel weggezakt. Als de commissie er überhaupt al kennis van heeft genomen. Want geheel in lijn met de tijdsgeest vaart zij nu vooral een repressieve koers.

Laten we dan maar hopen dat een andere les wél bijblijft. En die is dat als je er niet elk jaar bovenop blijft zitten, de aanpak uiteindelijk routineus wordt en z’n kracht verliest.

Dat laatste zou op termijn overigens wel een voordeel hebben. Want dan kunnen we over pakweg 20 jaar weer trots zeggen dat we nu écht voor het eerst werk van de jaarwisseling gaan maken. Geheugenverlies heeft zo z’n goede kanten….

Deze column verscheen eerder op www.crimelink.nl