Nederlanders lopen dankzij de miljardenbezuinigingen van het kabinet steeds meer gevaar om slachtoffer van een misdrijf te worden. Dat zegt Corrie van Brenk, voorzitter van de vakbond Abvakabo FNV, vandaag in het AD. “Terwijl Teeven negentien gevangenissen en TBS-klinieken wil sluiten, lopen er nu al 15.000 veroordeelde criminelen op straat die hun straf nog moeten uitzitten [….] Dat worden er straks alleen maar meer.” Volgens Van Brenk zorgen de bezuinigingen er ook voor dat ons eten steeds onveiliger wordt en de brandweer steeds langzamer. Wat weer meer schade en slachtoffers tot gevolg heeft. Haar oplossing? Stoppen met het schrappen van banen bij de overheid! En een loonsverhoging graag.
Om eerlijk te zijn, waren het in de politieke arena nooit de fraaisten die rond veiligheid de stijlfiguur van het ‘fear appeal’ uit de kast trokken. Die leidt immers al snel tot een self-fullfilling prophecy: hoe meer je over onveiligheid roept, hoe meer mensen denken dat het wel waar zal zijn. Ze zullen zich in ieder geval onveiliger vóelen.
De link die Van Brenk legt tussen het aantal banen bij de overheid en (on)veiligheid is een goedkope. Kennelijk hebben ze bij Abvakabo ook het buitenlandse nieuws niet goed bijgehouden. De Britse politie werd recent gefêteerd omdat ze met veel minder middelen veel betere prestaties hadden neergezet. En een paar dagen geleden meldde de New York Times dat het aantal gevangen in de VS voor het derde jaar op rij was afgenomen, mede doordat staten het aantal cellen hadden verminderd. Dat waren vooral staten “that are thinking about how they can apply research-based alternatives that work better and cost less”. Waarvan akte.
Loopt onze veiligheid in de nabije toekomst dan in het geheel geen gevaar? Natuurlijk niet. Want zowel het criminaliteitsbeeld is aan het verschuiven als zo’n beetje alle spelers in het veiligheidscomplex staan voor grote veranderingen. De gemeenten zien zich zowel met grote nieuwe taken als met slinkende budgetten geconfronteerd. De woningbouwcorporaties moeten zich terug trekken op de kerntaken en laten de veiligheid in de woonomgeving los. Welzijn en Jeugdzorg zitten in volle decentralisatie. De politie is omgevormd tot Nationale Politie en ziet de lokale handhavers zich warmlopen als nieuwe gemeentepolitie. En ja, en het OM en gevangeniswezen hangen forse bezuinigingen boven het hoofd. Het hele ‘integraal veiligheidshuis’ staat daarmee de komende jaren te schudden op haar grondvesten. Terwijl tegelijkertijd de criminaliteit niet zozeer daalt (zoals we de afgelopen jaren vaak zeggen), maar vooral verandert (denk aan zaken als cybercrime en fraude). Een samenhangende visie over wat dat alles betekent valt echter nog nergens te ontwaren, de behoefte wordt zelfs nog nauwelijks gevoeld.
Nadenken over de toekomst van de veiligheid is dus wijs. Oproepen daartoe al helemaal. Maar dat is wat anders dan roepen dat het helemaal misgaat met die veiligheid als je achterban niet mag blijven werken. Want dat is flauwekul. En eigenlijk een verantwoordelijk bestuurder onwaardig.
