Het vakblad Justitiële Verkenningen (JV) bestaat 50 jaar. Om dat luister bij te zetten werd het jubileumnummer Onrust is van alle tijden uitgebracht. Een keur van auteurs werd daarvoor gevraagd een korte blik in de toekomst te werpen. Wat komt er op het gebied van maatschappelijke onrust nog op ons af? In 1.000 woorden kan je natuurlijk niet zoveel, maar toch leverde het een mooi palet aan bijdragen op.

Ik leverde – vrij naar Jan Rotmans – de bijdrage Omarm de chaos  aan, waarin ik de maatschappelijke onrust schets als symptoom van een overgangsperiode. Een overgangsperiode waarin de Retropianen ons weer naar vroeger willen terugvoeren. En waarin het progressieve deel der natie zich opeens in eendezelfde (niet gehoorde) positie terug zal vinden als de ‘afgehaakten’ van weleer. Wat weer nieuwe vormen van maatschappelijke onrust zal opleveren. Maar net zo goed nieuwe kansen. De periode waarin Justitiële Verkenningen het licht zag was immers goed beschouwd net zo’n periode van onrust, in reactie waarop het neoliberale gedachtengoed opkwam en de basis werd gelegd voor New Public Management (NPM) als leidend overheidsparadigma. Dat lijkt nu nadrukkelijk aan het eind van zijn levenscyclus te zijn gekomen. Zien we nu de opkomst van NPM 2.0? In de vorm van een Nieuwe Publieke Moraal, Nieuw Publiek Maatwerk of een Nieuwe Publieke Menselijkheid? Wie recente gezaghebbende studies over de staat van overheid en overheidsbeleid bekijkt zou het bijna gaan denken. Inmiddels zien we in de VS helaas echter ook een Nieuwe Publieke Mafkees opstaan, die zich rond het verschijnen van het jubileumnummer in toenemende mate als een bedreiging van zo’n ontwikkeling begon te ontpoppen. Een overgang is dus welhaast zeker, de vraag is nu alleen waarheen….